Niebezpieczne substancje chemiczne w środowisku pracy

Zgodnie z art. 3 ust. 37 Ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. DzU z 2022 r. poz. 2556), substancje niebezpieczne – ze względu na swoje właściwości chemiczne, biologiczne lub promieniotwórcze – mogą, w razie nieprawidłowego obchodzenia się z nimi, spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi albo środowiska.

Narażenie na substancje chemiczne

Przede wszystkim należy zdać sobie sprawę, że pojawiające się w wyniku niewłaściwego używania w środowisku pracy różnego rodzaju niebezpieczne substancje chemiczne w większym lub mniejszym stopniu wnikają do organizmu człowieka. Wchłanianie tych substancji może następować z układu oddechowego bądź pokarmowego oraz przez skórę. Niebezpieczne substancje chemiczne wchłonięte do organizmu jedną z możliwych dróg dostają się do krwi, skąd są transportowane do tkanek, w których ulegają przemianom metabolicznym, umożliwiającym ich wydalenie z organizmu, lub są odkładane w obszarze metabolicznie mało aktywnym (np. tkanka tłuszczowa, kości). Kiedy narażenie na substancje chemiczne przewyższa określone granice wydolności organizmu ludzkiego, następuje zatrucie. Zatrucia dzieli się na miejscowe, układowe i odległe.

Szczególnie niebezpieczne, ze względu na brak objawów często bagatelizowane, jest długotrwałe narażenie na niektóre substancje, które może spowodować niekontrolowany wzrost komórek prowadzący do groźnych, często nieodwracalnych zmian chorobowych w organizmie osoby narażonej. Zmiany te mogą ujawnić się po upływie wielu lat od chwili pierwszego narażenia na substancje chemiczne. Okres tego opóźnienia może wynosić nawet do ok. 40 lat, a zmiany chorobowe powstałe w następstwie narażenia zawodowego mogą być zlokalizowane w różnych miejscach organizmu, niekoniecznie ograniczonych do miejsca bezpośredniej styczności z substancją chemiczną. Więcej TUTAJ